In Nederland stond het herdenkingsjaar 2023 in het teken van het thema ‘Leven met Oorlog’, en bij Elah kozen we een verwant thema: Leven met de Holocaust. Sinds de bevrijding in 1945 zijn bijna tachtig jaar verstreken. In tijd is de afstand tussen toen en nu groot. Maar nog steeds is de invloed van de Jodenvervolging en de moord merkbaar, niet alleen op het leven van mannen en vrouwen die de  Holocaust meemaakten, maar ook op het leven van hun partners, kinderen, kleinkinderen en andere familieleden.

Op de herdenking vertelden  3 overlevenden en 3 kinderen van overlevenden over de invloed van de Holocaust, niet alleen op hun persoonlijke, maar ook op hun professionele leven en werkzaamheden.

Willy Lindwer

Willy Lindwer komt uit een traditioneel Joods gezin. Zijn beide ouders zijn begin jaren ‘30 vanuit Polen naar Nederland gevlucht. Willy’s vader Berl arriveerde alleen, en Willy’s moeder, Frieda Kern, kwam met haar ouders, 2 broers en 4 zussen. Toen de oorlog uitbrak, hadden Berl en Frieda geen illusies. Zij en hun vierjarige zoontje Jonas doken onder. De bevrijding beleefden ze in Varsseveld in de Achterhoek. Terug in Amsterdam werd het gezin al snel uitgebreid.

Naomi Maaravi Rapaport

Naomi Maaravi Rapaport, in september 1963 geboren, groeide samen met haar broers Dan en Uri op in Veldhoven, naast Eindhoven. Haar vader, Ernst Simon Rapaport, werkte als elektro-technisch ingenieur bij Philips, en haar moeder, Bertie Hertz, was laborante. Naomi’s moeder zat tijdens de oorlog als jong meisje in haar eentje bij verschillende families op de Veluwe ondergedoken. Naomi’s vader, opgegroeid in Nederlands Indie, werd daar in 1940 gemobiliseerd. Na de Japanse bezetting is hij door de Japanners gevangengenomen en tewerkgesteld in de kolenmijnen in Japan en bij de Birma-spoorlijn.

Avraham Roet

Avraham Roet was de vierde van de zes kinderen van Salomon Roet en Johanna Prins uit Amsterdam. Zijn vader werkte als bankier, en zijn moeder was thuis met de kinderen.

Harry Mock

Harry Mock is de oudste van de drie kinderen van Selma Leon en Leo Mock. Net als zijn vader studeerde Harry economie en accountancy. Daarnaast had hij een hele andere belangstelling. Samen met zijn vrouw Minnie richtte hij in de jaren ’80 uitgeverij Amphora op. Ze gaven opnieuw vooroorlogse boeken uit, en introduceerden Israelische schrijvers als Amos Oz en A.B Jehoshua in Nederland.

Lena Neumark-Spitz

Lena Neumark-Spitz is de oudste dochter van Fre Spitz en Edith Polak. Tot hun alija in 1955 groeiden Lena en haar zusje Malka op in Amsterdam, waar beide ouders werkzaam waren in het Joods maatschappelijk jeugdwerk.

Riwka Levisson

Riwka Levisson is op 8 december 1939 in Amsterdam geboren als derde kind van Lien Hillesum en Barend Vleeschhouwer. Haar vader was eigenaar van een essence-fabriek, waar ook haar moeder als werkte. Nadat ze al drie keer waren opgepakt, zelfs in de Hollandsche Schouwburg vastzaten maar toch weer vrijkwamen, besloten de ouders Vleeschhouwer onder te duiken. De adressen van de kinderen werden verzorgd door verzets-strijder Sandor Baracs en diens vrouw Hesther van Lennep, die tientallen kinderen hebben ondergebracht.